Hoca Mesud'un Süheyl ü Nevbahar Mesnevisinde İdealize Kadın: Nevbahar

Özet

Türk edebiyatında mesnevilerde idealize kadın, resmine bakılarak âşık olunan güzel şeklinde görülmektedir. Özellikle 14. yüzyılda Anadolu’da Hoca Mesud’un Süheyl ü Nevbahar adlı mesnevisi ve Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşid ü Ferahşad (Hurşidname) adlı eserleri buna örnek gösterilebilir. Hoca Mesud’un bu eseri hâkim zihniyet ve idealize edilen kadın tipini göstermesi bakımından önemlidir. Eserin konusu beşerî aşka dayanmaktadır. Süheyl ü Nevbahar özellikle olay örgüsünün orijinalliği ve şahıs kadrosunun genişliği bakımından okurlarına mesnevi geleneği hakkında zengin bir muhteva sunmaktadır. Ayrıca bu eser, çevresinde hoca sıfatıyla değer kazanmış bir şairin kadına bakış açısına ışık tutması yönüyle kıymetlidir. Bu çalışmanın amacı özelde, Süheyl ü Nevbahar eserindeki Nevbahar’ın idealize kadın tipini ortaya koymak, genel anlamda ise Türk edebiyatı şairlerinin “kadın” olgusu hakkındaki fikirlerini incelemektir. Çalışmada konu fişleme ve tasnif yöntemi kullanılmış, Nevbahar ile ilgili beyitler “âşık kadın”, “mücadeleci ve avcı kadın”, “şair kadın”, “akıllı ve kurnaz kadın” alt başlıklarıyla ele alınarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak Nevbahar, eserde güçlü kişiliğiyle topluma öncülük eden idealize kadın olarak sağlam bir kurgu ile anlatılmıştır.