Feyyaz Kayacan’ın Hiçoğlu’nun Serüvenleri Adlı Öyküsünde İroni

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.12626017

Anahtar Kelimeler:

Feyyaz Kayacan, Hiçoğlunun Serüvenleri, ironi, hikayede ironi

Özet

Türk Edebiyatında kökeni bulunan ironi sanatı Feyyaz Kayacan’ın öykülerinde daha çok söz ironisi şeklinde olsa da olay, durum ve trajik gibi ironinin birçok alt başlığından da faydalanılmıştır. Kayacan 1950 kuşağı sanatçılarından farklı olarak ironiyi başat öge saymıştır. Yazar, kelime oyunlarıyla deyim ve atasözlerinin yapısını bozmak suretiyle, bazen de Sokratik ironide olduğu gibi yanlış anlaşılmalarla ironi yapmıştır. Bu nedenle özellikle toplum tarafından ötekileştirilmiş, toplumsal kabullere karşı mesafeli duran akıl ve beden sağlığıyla ilgili sorunlar yaşayan bireylere mizah unsurunu da kullanarak edebî kimlik kazandırmıştır. Bir başka ifadeyle yazar, eserlerinde alışılagelmişin dışında, toplumsal sorunlara yer vermiştir. Hiçoğlu üzerinden toplumsal sorunlara farklı bir bakış açısıyla yaklaşmıştır. Feyyaz Kayacan’ın Hiçoğlu’nun Serüvenleri adlı öyküsünde ironi tespitleri yapılmış ve kahramanın öyküde yaşadığı travmaları incelenmiştir. Yaşamış olduğu travmaları ironinin de özelliklerinden yardım alarak daha etkili bir şekilde anlatmıştır. Eserlerinde bazen yabancı dillerin de etkisiyle dilsel bozukluklara rastlanmaktadır. Eserlerini de sade dil ve anlatımının olanaklarından yola çıkarak ironik bir ifade ile zenginleştirmiştir.

Referanslar

Boynukara, Hasan (2008). Modern Eleştiri Terimleri, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.

Cebeci, Oğuz (2008). Komik Edebî Türler, Parodi, Satir ve İroni, İstanbul: İthaki Yayınları.

Egan, Cort (2009). İroninin Kurbanı. (Çev. Y. Salman. D. Hakyemez). Kitaplık Aylık Edebiyat Dergisi. 123, 64-69.

Evis, Ahmet (2020). Güven Turan’ın Dalyan Romanında Benlik Arayışı, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, S.24.

Genç, M. S. (2008). Emil Michel Cioran ve metafiziksel ironi. Cogito Dergisi, İroni Özel Sayısı, 57, 69-210.

Güçbilmez, Beliz (2005). Sophokles’ten Stoppard’a İroni ve Dram Sanatı. Ankara: Deniz Kitabevi.

Hançerlioğlu, Orhan (1979), Saraka. Felsefe Ansiklopedisi İçinde. (C. 6). İstanbul: Remzi Kitapevi.

Haşimi, Ahmet (2021). Vural Bahadır Bayrıl Şiirinde Anlamın Yeniden İnşası. Vural Bahadır Bayrıl Kitabı, (Editör: Ahmet Evis), s. 311-350, Ankara: Sonçağ Akademi

Kaya, Nilay (2009). Feyyaz Kayacan Öykücülüğünde Görme Problemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı. İstanbul.

Kierkegaard. Soren (2004). İroni Kavramı. (Çevr.: Sıla Okur, Türkiye İş Bankası) Kültür Yay. İstanbul.

Kierkegaard, S. (2009). İroni kavramı. Sokrates’e Yoğun Göndermelerle, Çevr. Sıla Okur. Ankara: İmge Kitabevi Yay.

Karadeniz, Mustafa. (2020), Postmodernizm ve Türk Öykücülüğündeki Yansımaları, Bizim Külliye, 53-54

Lekesiz, Ömer (1999). Yeni Türk Edebiyatında Öykü 3, ‘Öykücüler ve Öykü Anlayışları, Öyküler ve Çözümlemeleri’. C.3. İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Oğuz, Orhan (2007). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Acıbadem’deki Köşk” Hikâyesinde Mekânın Kullanımı, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:16, ss.163-178.

Platon, (2005b), Sokrates’in Savunması, İstanbul: Devin Yayınevi.

Tosun, Necip (2008). Erken Bir Postmodern: Feyyaz Kayacan Öykücülüğü. Kitablık Dergisi, 118, 106-108.

Vıla-Matas, Enrique (2009). İroni Üstüne, (Çevr. O. Türkay) Kitablık Dergisi. 123. 78-79.

İndir

Yayınlanmış

2024-07-02

Nasıl Atıf Yapılır

Bozkurt, S. (2024). Feyyaz Kayacan’ın Hiçoğlu’nun Serüvenleri Adlı Öyküsünde İroni. Türk Dili Ve Edebiyatı İncelemeleri Dergisi, 2(1), 83–93. https://doi.org/10.5281/zenodo.12626017