M. Sunullah Arısoy'un Karapürçek Romanında Öğretmen Tipi
Anahtar Kelimeler:
Arısoy, Karapürçek, öğretmen, tip, romanÖzet
- Sunullah Arısoy, Karapürçek adlı eserinde öğretmen tipi etrafında anlatısını kurar. Öğretmen yaşadığı hadiseler ekseninde ideolojik-idealist söylemleriyle romanda önemli işaretler verir. Bu ifadeler aynı zamanda devrin algısında şekillenen anlayışın ne olduğuna, nelerin gündemi oluşturduğuna dair izler de taşır. M. Sunullah Arısoy, bilhassa köylünün öğretmen tipine karşı giriştiği söylemleri, faaliyetleri ve çekinceleri karakterinin geliştirdiği pratikler etrafında nasıl aşılabileceğini göstermeye çalışır. Böylelikle karakterin idealine bağlılığı sınanırken karşısında duran idare mekanizması yanında köylülerin önyargılarının da ne derece önemli rol oynadığı ortaya çıkarılır. Vaziyeti idare, günü geçirme siyaseti ve algısının bir köyü ve halkını ne derece geri bıraktığı gösterilmiş olur. Diğer taraftan ise köyde görev yapan önceki öğretmenler ile köylü arasındaki zıtlıklar neticesinde yaşanan hadiselerin nerelere vardığı ve daha çok hangi söylemler/kavramlar ekseninde ortaya çıktığı da gösterilir. Bu bakımdan çalışma Arısoy’un öğretmen tipinin ideal-algısal ifadelerini merkez alarak hangi noktalara değinildiğini, köylü-öğretmen ikilisinin hangi noktalarda anlayış bakımından kesiştiğini-zıtlaştığını incelemektedir.
Referanslar
Arısoy, M. Sunullah (1958). Karapürçek, Ankara: Varlık Yayınevi.
Enginün, İnci-Kerman, Zeynep (1998). Mehmet Kaplan’dan Seçmeler II, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
Kaplan, Ramazan (1997). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Ankara: Akçağ Yayınları.
Pospelov, N. Gennadiy (1985). Edebiyat Bilimi II, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Redeker, Horst (1986). Edebiyat Estetiği, Ankara: Kuzey Yayınları.
Yalçın, Alemdar (2006). Siyasal ve Sosyal Değişimler Açısından Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1929-1946), Ankara: Akçağ Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Türk Dili ve Edebiyatı İncelemeleri Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.